Το Όνοσμα το θαμνώδες (Onosma frutescens) είναι ενδημικό φυτό
της ανατολικής μεσόγειου και στην Ελλάδα θα το βρούμε στην Νότια Ελλάδα
στα νησιά του Αιγαίου και στην περιοχή της Αρχαίας Θουρίας – Μυκηναϊκής
Άνθειας.Το όνομα του γένους Onosma προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις
όνος και οσμή.
Onosma frutescens, Αρχαία Θουρία, Σουρεύλι 26 Μάρτη 2017
Είναι ένα πολυετές φρύγανο με πολύ όμορφα κίτρινα (και ερμαφρόδιτα)
άνθη, γονιμοποιούμενα από έντομα, τα οποία αργότερα φέρνουν κόκκινες
αποχρώσεις. Καλύπτεται με πολύ πυκνό λευκό τρίχωμα και οι βλαστοί του
έχουν ένα κοκκινωπό χρώμα. Το ύψος του μπορεί να φτάσει τα 25-30 cm.
Τα άνθη διατάσσονται σε βοστριχοειδή κύματα.Ο κάλυκας διαιρείται ως τη
βάση σε πέντε γραμμοειδείς λοβούς. Η στεφάνη είναι σχεδόν κυλινδρική, με
πέντε πολύ μικρούς λοβούς και έντονα χρωματισμένη, κίτρινη στο κάτω
μέρος, πορτοκαλί ή κόκκινη στην κορυφή. Η άνθησή του κρατάει περίπου έως
τα μέσα Μάη, οπότε σιγά σιγά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το φυτό
μαζεύεται στη βάση του με τα πολύ σκληρά και χνουδωτά φύλλα για να
περάση τις αντίξοες καιρικές συνθήκες με τις υψηλές θερμοκρασίες που
αναπτύσσονται.
ΕΔΩΔΙΜΟΤΗΤΑ: Μολονότι οι χνουδωτοί βλαστοί και τα φύλλα μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό στο δέρμα, το φυτό δεν ειναι δηλητηριώδες.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ: Μολονότι όλα τα φυτά
εμπεριέχουν φαρακευτικές ενωσεις και ιδιαίτερα αυτά που ανήκουν στην
οικογένεια Onosma, στην οποία ανήκει και το φυτό, δεν έχουν γίνει
σχετικές Πανεπιστημιακές μελέτες ακόμη
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ: Μια κόκκινη χρωστική λαμβάνεται από τη ρίζα του φυτού η οποία είναι ένα υποκατάστατο της Αλκάνας της βαφικής.
Αναρτήθηκε στις Boraginaceae, Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΑ, Δικοτυλήδονα, ΚΙΤΡΙΝΟ, ΚΟΚΚΙΝΩΠΟ, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ: | Με ετικέτα ancient thouria, ΄Ονοσμα το θαμνώδες, Μελίχορτο, Ξυλόθρουμπο, αρχαία Θουρία, Onosma frutescens | Leave a Comment »
Η
Volvariella gloiocephala (βολβαριέλλα η γλοιοκέφαλη) είναι ένα εδώδιμο
μεγάλο μανιτάρι της ευρύτερης περιοχής της Μυκηναϊκής Άνθειας – Αρχαίας
Θουρίας. Συναντάται, μοναχικά ή σε μικρές ομάδες, μέσα κι έξω από τα
χωράφια, ανάμεσα σε γρασίδι και φυτά, σε πάρκα και σε κήπους. Ονομάζεται
και «λαρδίτης», από την λιπαρή αίσθηση που αφήνει η αφή του.
Μολονότι δεν είναι δηλητηριώδες έχει μία δυσάρευστη γεύση.
Το καπάκι του είναι μεταξύ 5 και 15 cm σε διάμετρο , και είναι
περισσότερο ωοειδές ή κωνικό όταν το μανιτάρι είναι μικρό. Η επιφάνεια
είναι σημαντικά κολλώδης με χρώματα από το καθαρό λευκό σε γκρι ή γκρι-
καφέ . Τα βράγχια είναι γεμάτα. Η οσμή και η γεύση μοιάζου σαν ραπανάκι ή
με τις αποφλοιωμένες πατάτες . Τα σπόρια είναι ροζ-καφέ.
ΕΔΩΔΙΜΟΤΗΤΑ:
Το Volvopluteus gloiocephalus είναι βρώσιμο, αν και αναφέρεται ως
μέτριας ή κακής ποιότητας. Παλιά το πωλούσαν στις αγορές της Αυστραλίας.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή σούπας, ή προστίθεται σε
πιάτα όπου τα άγρια μανιτάρια χρησιμοποιούνται, όπως πίτες και πίτσες.
Με μια ελληνική μελέτη (Ouzini PK, Riganakos KA. (2007))
προσδιορίστηκε η διατροφική σύνθεση του μανιταριού: πρωτεΐνη 1,49 g/100 g
νωπού βάρους (fw), 18.36 g/100 g ξηρού βάρους (dw),λίπος 0,54 g/100 g
fw, 6.65 g/100g dw, υδατάνθρακες 5,33 g/100g fw, 65.64 g/100 g dw
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:
Σε σχετική έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων διαπιστώθηκε έντονη
φαρμακευτική δράση του μανιταριού που οφείλεται κυρίως στην μεγάλη
περιεκτικότητά του σε μαγνήσιο Mg . Η παρουσία του Mg
ενεργοποιεί ακόμη τις πολυμεράσες του RNA στους πυρήνες των κυττάρων
συμβάλλοντας στη βιοσύνθεση του. Το RNA, παίζει καθοριστικό ρόλο στην
πρωτεϊνοσύνθεση μέσω της συμβολής του στη μεταφορά και την
αποκωδικοποίηση των γενετικών πληροφοριών που περιέχονται στα
χρωματοσώματα. Επομένως, η ανεπάρκεια Mg οδηγεί στην μείωση των ρυθμών
σύνθεσης RNA, με αποτέλεσμα να αναστέλλεται και η πρωτεϊνοσύνθεση.
Επιπρόσθετα τη βασική χημική σύσταση ολοκληρώνει η κατηγορία των
υδατανθράκων, στους οποίους απαντώνται η χιτίνη και οι β-γλυκάνες, που
αποτελούν τους βασικούς τύπους φυτικών ινών στους μακρο- και
μικρομύκητες. Η χιτίνη είναι υψιλοπολυμερές παράγωγο της χυτοβιόζης,
έχει δομή ανάλογη της κυτταρίνης και αποτελεί συστατικό των
οστρακόδερμων και του εξωσκελετού των εντόμων. Δυνητικά θεωρείται
προβιοτικό, επιδρώντας στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης στον ορό του αίματος.
Αντίστοιχα, οι β-γλυκάνες (Σχ.1) είναι πολυμερή της γλυκόζης, ενωμένα με
β-1,3 και β-1,6 γλυκοζιδικούς δεσμούς, που φαίνεται σε in vitro
πειράματα να έχουν επιδείξει ευθεία κυτταροτοξική δράση εναντίον των καρκινικών κυττάρων, ενώ σε in vivo μελέτες σε πειραματόζωα, αντικαρκινική δράση μέσω ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος.
Αναρτήθηκε στις Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, Αντικαρκινικά, Β ΕΔΩΔΙΜΑ, Καρκινική θεραπεία, ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ, Pluteaceae | Leave a Comment »
Πρόκειται για ένα περιζήτητο για την νοστιμιά του μανιτάρι της
περιοχής αρχαίας Άνθειας – Θουρίας. Το συναντάμε όλο το χρόνο σε λιβάδια
και βοσκότοπους σε μανιταροαποικίες κυκλικού σχηματισμού.
Το
καπέλο του που μπορεί να φτάσει και τα 12 εκατοστά διάμετρο με χρώμα
λευκό, γκριζωπό ή ωχρωπό κατά την ωριμότητα, συχνά εμφανίζει λέπια ινώδη
σε αποχρώσεις του γκρι. Αναγνωρίζεται από το βιότοπό του, τα ροζ
βράγχια του (που καλύπτονται από μια λεπτή λευκή μεμβράνη, όταν το
μανιτάρι είναι νέο) τα οποία γίνονται σοκολατί οταν το μανιτάρι
ωριμάζει. Το λευκό δαχτυλίδι του καρταρρέι καθώς το μανιτάρι μεγαλώνει.
Η περίμετρος εμφανίζει κρόσσια. Το δακτυλίδι του μεμβρανώδες,
υπανάπτυκτο και πολλές φορές δυσδιάκριτο σε ώριμη ηλικία. Είναι από τα
πλέον περιζήτητα και νόστιμα μανιτάρια.
Η σάρκα έχει οσμή ευχάριστη. Ο μίσχος έχει δαχτυλίδι απλό.
Το καπέλο έχει ελάσματα στο κάτω μέρος του.
ΕΔΩΔΙΜΟΤΗΤΑ:
Είναι περιζήτητο εδώδιμο μανιτάρι και τρώγεται ακόμη
και από εκείνους που δεν τρώνε κανονικά άγρια μανιτάρια. Δεν
καλλιεργείται διότι έχει πολύ ταχεία ωρίμανση (δεν συντηρείται) και
σύντομη διάρκεια ζωής. Τα μανιτάρια τρώγονται σοταρισμένα ή τηγανητά, σε
σάλτσες, ή ακόμα και ωμά σε φέτες και μέσα στις σαλάτες.
Πρέπει
να ξεπλένονται πολύ καλά, και επίσης πρέπει να ελέγχονται για μικρές,
λευκές προνύμφες που τυχόν βρίσκονται σε σήραγγες μέσα από τους μίσχους
και τα καλύμματα.
ΣΥΝΤΑΓΕΣ: wildmushroomrecipes.org
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ:
Το Agaricus campestris είναι ένα φαρμακευτικό μανιτάρι που περιέχει μια ειδική κατηγορία πολυσακχαριτών που είναι γνωστή ως β-γλυκάνες.
Μελέτες δείχνουν ότι η Βήτα γλυκάνη διεγείρει τη δραστηριότητα των
φυσικών «φονικών» κυττάρων, τα οποία αποτελούν ένα σημαντικό μέρος του
ανοσοποιητικού συστήματος. Το Agaricus σε αυτό το προϊόν εκχυλίζεται με
την προτιμώμενη μέθοδο θερμού νερού / αλκοόλης για την αύξηση της
πεπτικότητας του και για να ενισχυθεί η βιοδιαθεσιμότητα των
πολυσακχαριτών. Αρχικά ανακαλύφθηκε στη Βραζιλία αλλά τώρα
καταναλώνονται ευρέως σε πολλές χώρες, όπου θεωρείται ως υγιεινή
διατροφή λόγω των θεραπευτικών ιδιοτήτων του.
Επιπρόσθετα είναι σε εξέλιξη έρευνα σε μυκητιακούς επιδέσμους για τη θεραπεία των ελκών
και των πληγών που δημιουργούνται από μόνιμη κατάκλιση.Στο παρελθόν, οι
φέτες του Α.campestris εφαρμόσθηκαν σε ζεματίσματα και εγκαύματα.
Ακόμη εκχυλίσματα του Agaricus campestris περιέχουν το ένζυμο τυροσινάση.
Η τυροσινάση μειώνει την αρτηριακή πίεση των υπερτασικών ζώων όταν
χορηγείται ενδοφλεβίως. Τα μυκητώδη παρασκευάσματα ενζύμων έχουν
χρησιμοποιηθεί για τις ασθένειες του πεπτικού συστήματος.
Οι Αντιφλεγμονώδεις και Ανοσορρυθμιστικές ιδιότητες του μανιταριού αποδείχτηκαν από το Πανεπιστήμιο Wageningen University της Ολανδίας.
Σε συνδυασμένες έρευνες των Πανεπιστημίων: Virginia University, USA και Al Azhar University, Egypt τεκμηριώθηκε η αντιοξειδωτική δράση και η κυτταροτοξικότητα σε καρκινικά κύταρα του μανιταριού.
Το μανιτάρι χρησιμοποιείται στη διαχείρηση του σακχάρου του αίματος διότι δρα αντιϋπεργλυκαιμικά, επειδή αποδεσμεύει ουσίες παρόμοιες με την ινσουλίνη που δρουν οπως αυτή σύμφωνα με το Αγγλικό Πανεπιστήμιο University of Ulster, Coleraine.
Αναρτήθηκε στις Agaricaceae, Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, Αρτηριοσκλήρωση, Αντιφλεγμονώδη, Αντικαρκινικά, Αντιοξειδωτικά, Ανοσορρυθμιστικό, Διαβήτης, Ελκη, Καρκινική θεραπεία, ΛΕΥΚΟ, ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ, Σάκχαρο, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ:, ΧΛΩΡΙΔΑ | Με ετικέτα Agaricus campestris, Κουκουβάκι, Πρόβειο | 1 Comment »
Η
λατινική ονομασία του βοτάνου είναι CAPSELLA Bursa-pastoris (Καψάκιον
το βαλάντιον ή Καψέλα ο ποιμενόσακκος). Το όνομα του γένους το πήρε από
τους χαρακτηριστικούς καρπούς της που έμοιαζαν με τα πουγκιά των
ιερωμένων της Αναγέννησης ή με τα πουγκιά που είχαν κάποτε οι βοσκοί.
Πρόκειται για βότανο της περιοχής της Αρχαίας Θουρίας – Μυκηναϊκής
Άνθειας που ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών. Στη χώρα μας το
συναντούμε με τις ονομασίες Τσουρκιάς, Τραγιά, Αγριοκαρδαμούρα,
Αγριοκάρδαμο, Κάψα.
Είναι φυτό διετές, ποώδες και χνουδωτό. Η ρίζα του προχωρά βαθιά στο
έδαφος. Τον πρώτο χρόνο, στην κορυφή του εμφανίζεται ο ρόδακας των
κατώτερων φύλλων, που είναι επιμήκη, οδοντωτά με μίσχο. Τα επόμενα φύλλα
είναι άμισχα, έχουν δύο φαρδιά φυλλάρια στη βάση τους και σχηματίζουν
λοβούς. Το δεύτερο χρόνο ξεπροβάλλουν οι όρθιοι ανθοφόροι βλαστοί του,
που διακλαδίζονται και μπορεί να φτάσουν σε ύψος τα 50 εκατοστά.
Τα άνθη βγαίνουν πολλά μαζί σε τσαμπιά, είναι πολύ μικρά, λευκά ή ελαφρά ρόδινα, με μακριούς ποδίσκους.
Οι καρποί του φυτού είναι καρδιόσχημοι, πιεσμένοι, πράσινοι, με
πολυάριθμα ωοειδή, καφεκίτρινα σπέρματα. Το φυτό μπορεί να δώσει από δύο
έως τέσσερις γενιές το χρόνο. Για την ανάπτυξη του χρειάζεται πολύ
ήλιο. Eνα φυτό μπορεί να παράγει μέχρι 2000 σπόρους.
ΕΔΩΔΙΜΟΤΗΤΑ:
Η Καψέλα χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο σαν τροφή από τα αρχαία χρόνια.
Σπόροι της έχουν βρεθεί στο στομάχι ανθρώπων της Τολούνδης (500 π.Χ. –
500 μ.Χ.) και στις ανασκαφές στο Κατάλ Χουγιούκ (Τουρκία 5950 π.Χ.).Τα
φύλλα του φυτού βράζονται μαζί με άλλα χόρτα και δίνουν στις σαλάτες
πιπεράτη γεύση.
Οι
ανθοφόροι βλαστοί κόβονται μόλις σχηματιστούν οι πρώτοι καρποί, που
μαζί με τα άνθη προστίθενται στις σαλάτες, χαρίζοντας τους ιδιαίτερη
γεύση.
Η αγριοκαρδαμούρα είναι άοσμη και η γεύση της θυμίζει σινάπι. Περιέχει
βιταμίνες Α, Β, C, K, ακετυλχολίνη, χολίνη, αμινοφαινόλη, τυραμίνη,
σαπωνίνες, αδονιτόλη, αραβινόζη, αργινίνη, ασβέστιο, σίδηρο, φωσφόρο,
κάλιο, κιτρικό οξύ και το φλαβονοειδές διοσμίνη (που θρομβώνει το αίμα).
Τα φύλλα είναι συνήθως διαθέσιμα όλο το χρόνο, αν και μπορούν επίσης να
ξηραίνονται για μετέπειτα χρήση. Τα φύλλα περιέχουν περίπου 2,9%
πρωτεΐνη, 0,2% λίπος, 3,4% υδατάνθρακες, 1% τέφρα. Οι νέοι βλαστοί και
τα άνθη μπορεί να τρώγονται ωμά ή μαγειρεμένα. Είναι πολύ λεπτοί και
μαζεύονται δύσκολα , αλλά η γεύση τους είναι πολύ ευχάριστη. Οι σπόροι
τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι. Μπορουν να αλεστούνκαι να
χρησιμοποιειθούν σε σούπες κ.λπ. Ο σπόρος περιέχει 35% ενός λιπαρού
ελαίου. Το έλαιο αυτό μπορεί να εξαχθεί και να είναι βρώσιμο. Το κέλυφος
του σπόρου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα πιπεράτο καρύκευμα για
σούπες και στα βραστά. Η νωπή ή αποξηραμένη ρίζα είναι ένα υποκατάστατο
του τζίντζερ.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:
Ιστορικά
Ο Διοσκουρίδης αναφέρει το βότανο ως ´Θλάσπη´. Το χρησιμοποιούσε για τις
αιμοστατικές του ιδιότητες ως φάρμακο για τις αιμοπτύσεις.Στο πρώτο
παγκόσμιο πόλεμο οι στρατιώτες την έβαζαν πάνω στις πληγές τους για να
τις γιατρέψουν.
Το βότανο χρησιμοποιήθηκε σε ευρεία κλίμακα τον μεσαίωνα. Στη λαϊκή ιατρική το βότανο χρησιμοποιήθηκε ως αιμοστατικό σε περιπτώσεις μητρορραγίας, μηνορραγίας, ρινορραγίας, αιματουρίας, αιμοπτύσεων σε φυματικούς και για άλλες αιμορραγίες.
Χρησιμοποιήθηκε
επίσης το βάμμα του φυτού σε εντριβές σε ατροφία μυών και σε κήλες
σπλάχνων για την τόνωση των μυών σε συνδυασμό με αλχεμίλη. Στην Κίνα
θεωρούν ότι η γλυκιά της γεύση κάνει καλό στην σπλήνα.
Στην Κρήτη χρησιμοποιούσαν τις ανθισμένες κορυφές και τους σπόρους του φυτού ως καυτήριο κατά των αιμορροΐδων. Το ίδιο και το κατάπλασμα των φύλλων.
Σήμερα
Το φυτό ανθίζει από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο. Για θεραπευτικούς
σκοπούς χρησιμοποιούνται οι ανθισμένες κορφές και όλο το ανθισμένο φυτό
φρέσκο. Αποξηραμένο χάνει τις ιδιότητές του. Το φυτό συλλέγεται τρυφερό
από την άνοιξη μέχρι και νωρίς το φθινόπωρο.
Η αντιβακτηριδιακή ιδιότητα του φυτού για αποδείχθηκε
μετά από συγχρονισμένα πειράματα των Πανεπιστημίων Mashhad University of
Medical Sciences και Islamic Azad University, Neyshabur,Iran.
Η αντιφλεγμονώδης και ιδιαίτερα αντιβακτηριδιακή δράση του φυτού τεκμηριώθηκε από σχετικές μελέτες του Πανεπιστημίου Chung-Ang University, Seoul Korea.
Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του φυτού αποδείχθηκαν με σχετικά πειράματα του University of Veterinary and Pharmaceutical Sciences, Czech Republic
Οι αντικαρκινικές και αντιβακτηριδιακές δράσεις του φυτού τεκμηριώθηκαν με σχετικά πειράματα του Πανεπιστημίου Abant Izzet Baysal University, Bolu, Turkey
Την ικανότητα του φυτού στην αντιμετώπιση του καρκίνου του στόματος απέδειξε το Πανεπιστήμιο Chonbuk National University Jeonju, Korea
Το αφέψημα (τσάϊ) του φυτού χρησιμοποιείται ως αιμοστατικό, στυπτικό και αντιδιαρροϊκό.
Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της μηνορραγίας,
της δυσμηνόρροιας, της μητρορραγίας, ενώ στην ομοιοπαθητική συνιστάται
και για την αντιμετώπιση της κυστίτιδας, της νεφρολιθίασης,
της αιμορραγίας της ουρήθρας και των αιμορροΐδων. Η τυραμίνη, που
περιέχεται στο φυτό, είναι μία συμπαθομιμητική αμίνη, που μπορεί να
προκαλέσει έντονη αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Για τον λόγο αυτό
απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στη χορήγησή του σε υπερτασικούς ασθενείς.
Χορηγείται ως αιμοστατικό υπό τη μορφή αφεψήματος (τσάι: 20-30g ξηρού
βοτάνου βράζουν σε 600-900ml νερό, ένα φλυτζάνι κάθε δύο ώρες) για την
αντιμετώπιση των εσωτερικών αιμορραγιών, των αιμοπτύσεων και της
αιματουρίας. Υπό τη μορφή βάμματος (150-200g ξηρού βοτάνου σε 300ml
αιθυλικής αλκοόλης 70%, 120-150 σταγόνες την ημέρα) χορηγείται για την
αντιμετώπιση της νεφρολιθίασης. Επίσης, εφαρμόζεται εξωτερικά στο δέρμα
υπό τη μορφή καταπλάσματος σε πληγές, που αιμορραγούν, αλλά και κατά των
ρευματικών και μυϊκών πόνων.
Το βότανο επιπλέον έχει διουρητικές, στυπτικές
και αιμοστατικές ιδιότητες. Η μεγάλη ποσότητα καλίου που περιέχει δρα
προκαλώντας συστολή των αγγείων των εσωτερικών οργάνων, αυξάνοντας έτσι
την αρτηριακή πίεση.
Το έγχυμα, το αφέψημα ή το βάμμα του χρησιμοποιείται για την
αντιμετώπιση ψαμμιάσεων και πετρών των νεφρών, για την αντιμετώπιση
διάρροιας, αυξημένης εμμηνορρυσίας και εξωτερικά σε παθήσεις του
δέρματος και στις αιμορροΐδες. Το κατάπλασμα των φύλλων (μαζί με λίγο
κρόκο και λίγη καμφορά) κάνει καλό στις αιμορροΐδες.
Με κατάπλασμα μόνο των φύλλων θεραπεύεται το καλάγκαθο (χειράγκαθο –
άγκαθα πτερόεσσα) και λίγος χυμός πάνω σε μπαμπάκι, όταν τεθεί στο
κοίλωμα του ρουθουνιού σταματά και την πιο ακατάσχετη αιμορραγία.
Το βάμμα του φυτού παρασκευάζεται με ψιλοκομμένα φύλλα, βλαστό, άνθη και
καρπούς μέσα σε αγνή τσικουδιά ή τσίπουρο 38-40 βαθμών που τοποθετούμε
για 10 ημέρες στον ήλιο. Το χρησιμοποιούμε για εντριβές.
Το ομοιοπαθητικό βάμμα ενδείκνυται σε περιπτώσεις αιμορραγιών της μύτης
και εσωτερικών αιμορραγιών, καθώς και σε περιπτώσεις κυστίτιδας και
λιθίασης των αγωγών του ουροποιητικού.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ:
Επειδή το φυτό ειναι ευαίσθητο στα βαριά μέταλλά να είναι ένα χρήσιμο
Βιομόνιτορ , δεδομένου ότι θα μπορει, σύμφωνα με πειράματα που έγιναν
στο Bradford στην Αγγλία, να παρακολουθεί τις βραχυπρόθεσμες αλλαγές της
ρύπανσης στις αστικές περιοχές.
Αναρτήθηκε στις Brassicaceae, Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΑ, Αιμορραγία, Αιμορροϊδες, Αιμοστατικά, Αντιφλεγμονώδη, Αντιαιμοπεταλιακό, Αντιαιμορραγικά, Αντιβακτηριακά, Αντικαρκινικά, Αντιοξειδωτικά, Β ΕΔΩΔΙΜΑ, Γ ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ, Δυσουρία, Διάρροια, Δικοτυλήδονα, Διουρητικά, Επούλωση πληγών, Κυστίτιδα, Κυκλοφορικό σύστημα, Καρδιοκινητικά, Καρκινική θεραπεία, Κολικός νεφρού, ΛΕΥΚΟ, Μυϊκή αδυναμία, Μελισσοκομικό, Νεφρίτιδα, Νεφρολιθίαση, Σπλήνα, Στυπτικά, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ:, Τονωτικά | Με ετικέτα Capsella bursa-pastoris, Αγριοκάρδαμο, Κάψα, Καψέλα ο ποιμενόσακκος, Τραγιά, Τσουρκιάς, αγριοκαρδαμούρα | Leave a Comment »
Το
Origanum vulgare ssp. hirtum, Greek Oregano, Άγρια ρίγανη, είναι φυτό
της ευρύτερης περιοχής της Αρχαίας Θουρίας – Μυκηναϊκής Άνθειας. Το
γένος Origanum περιλαμβάνει άτομα ξυλώδη και πολυετή (βότανα) τα οποία
μπορούν να φτάσουν το 1 m στο ύψος. Είναι ένα αρκετά εντυπωσιακό φυτό με
άνθη λευκά έως ερυθροκυανά. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα άτομα που
προέρχονται από σπόρο είναι αρκετά ποικιλόμορφα. Τα φύλλα είναι πράσινα
έως γκριζοπράσινα και μπορεί να είναι τριχωτά ή λεία.
Το είδος που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι το Origanum vulgare μιας
και είναι αυτό που συναντάται περισσότερο στην Ελλάδα. Ανήκει στην
οικογένεια Lamiaceae ή Labiatae την οικογένεια δηλαδή των χειλανθών ή
λαμιΐδων.
Η ρίγανη, το όνομα της οποίας προέρχεται από τις λέξεις «όρος» και
«γάνος» (λαμπρότητα) και σημαίνει το φυτό που λαμπρύνει το βουνό, δεν
είναι ένα είδος που συναντάται αποκλειστικά και μόνο στον Ελλαδικό χώρο.
Η ελληνική ρίγανη αποτελεί ένα πολύ σημαντικό φυτικό είδος διότι
περιέχει συστατικά με πολύ σημαντική βιολογική δράση. Οι κύριες ουσίες
που βρίσκονται στο αιθέριο έλαιο και στις οποίες αποδίδονται οι
βιολογικές δράσεις είναι η καρβακρόλη (5-isopropyl-o-cresol,
5-isopropyl-2-methylphenol – C10H13OH), και η θυμόλη
(6-isopropyl-m-cresol – C10H14O) δυο φαινολικές ενώσεις που δρουν
συνεργιστικά (συνδιαστικά).
Η ελληνική ρίγανη πλεονεκτεί σε σχέση με τις άλλες στο ότι περιέχει
μεγαλύτερη ποσότητα αιθέριου ελαίου, που κυμαίνεται από 1.8-8.2 ml/100gr
ξηρού βάρους. Ακόμα όμως και ανάμεσα σε πληθυσμούς του ίδιου είδους
παρατηρούνται μεγάλες διαφορές στην ποιοτική και στην ποσοτική σύσταση
του αιθέριου ελαίου. Την απόδοση σε έλαιο εκτός από τον γεωγραφικό τόπο,
την επηρεάζει και η εποχικότητα της συγκομιδής του φυτού. Το
περιεχόμενο έλαιο είναι πολύ λιγότερο το φθινόπωρο από ότι είναι το
καλοκαίρι.
Ένα ενδιαφέρον σημείο εστιάζεται στο γεγονός ότι παρόλες τις διαφορές
που παρατηρούνται λόγω εποχικότητας και λόγω γεωγραφικής θέσης στη
σύσταση, το άθροισμα των συστατικών παραμένει πάντα σταθερό (γ-terpinene
+ p-cymene + thymol + carvacrol). Από αυτό το τελευταίο φαίνεται ότι τα
αιθέρια έλαια του Origanum vulgare ssp. hirtum χαρακτηρίζονται από μια
αξιοθαύμαστη σταθερότητα.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΡΙΓΑΝΗΣ
Η ρίγανη ευδοκιμεί τόσο στα χωράφια όσο και σε κήπους που έχουμε στα
σπίτια μας, πράγμα που υποδηλώνει την ευκολία της καλλιέργειάς της. Η
σημαντικότερη απαίτηση που έχει είναι το πολύ καλά στραγγισμένο χώμα,
ιδιαίτερα κατά το χειμώνα. Αν και η ρίγανη εντοπίζεται κυρίως σε ξηρικές
συνθήκες, η παραγωγή της μπορεί να αυξηθεί αν εφαρμοστεί άρδευση, με
την προϋπόθεση ότι η υγρασία δεν θα ξεπερνά το ρόγο του εδάφους.
Τα φυτά μπορούν να εγκατασταθούν είτε από σπόρο είτε με μοσχεύματα. Η
βλαστική αναπαραγωγή (αγενής πολλαπλασιασμός) φυτών με ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά προτείνεται σαν μέθοδος μείωσης της ποικιλομορφίας στην
ανάπτυξη, την απόδοση και την παραγωγή των αιθέριων ελαίων. Κατά την
σπορά πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή διότι εξαιτίας του ότι ο σπόρος
είναι πολύ μικρός, απαιτείται αυτός να σπαρθεί σε ειδικά σπορεία και στη
συνέχεια τα φυτά που θα βγουν να μεταφυτευτούν.
ΧΡΗΣΕΙΣ:
Η ρίγανη καλλιεργείται είτε για την χρησιμοποίηση της σαν μπαχαρικό είτε
για την παραλαβή του αιθέριου ελαίου που όπως προ αναφέρθηκε έχει πολύ
σημαντικές βιολογικές δράσεις. Το αιθέριο έλαιο είναι υγρό με κιτρινωπό
έως κόκκινο-κιτρινωπό χρώμα και έχει δυνατό άρωμα θυμαριού με έντονη
γεύση.
Η κύρια μέθοδος παραλαβής του είναι με απόσταξη με τη βοήθεια ατμού.
Περί τα τέλη Ιουνίου κάθε χρόνο τα ώριμα φυτά συγκομίζονται και αφού
επιλεχτούν τα καλύτερα αφήνονται να στεγνώσουν για μια με δυο μέρες σε
σκιερό και αεριζόμενο περιβάλλον. Στη συνέχεια και αφού δεματοποιηθούν
μεταφέρονται στον αποστακτήρα. Η ξηρή μάζα μπαίνει στον κυρίως θάλαμο
του αποστακτήρα και καθώς περνάει από μέσα της ο καυτός ατμός παρασύρει
τα πτητικά αιθέρια έλαια. Αυτά στη συνέχεια υγροποιούνται και μαζεύονται
σε ειδικά δοχεία. Η απόδοση κυμαίνεται 4-6 kg αιθέριου ελαίου ανά 100
kg ξηρής μάζας.
Η
ρίγανη σε πολλές περιοχές, κυρίως εκτός Ελλάδος, ονομάζεται «μπαχαρικό
της πίτσας» για τον προφανή λόγω που υποδηλώνει ο όρος: χρησιμοποιείται
πάρα πολύ στις πίτσες σαν ένα μπαχαρικό που δίνει εξαιρετική γεύση. Στην
ελληνική κουζίνα η ρίγανη καταλαμβάνει περίοπτη θέση αφού
χρησιμοποιείται πάρα πολύ και κυρίως σε ψητά κρεατικά και σε σαλάτες.
Τελευταία μάλιστα έχει επεκταθεί η χρήση της από βιομηχανίες παραγωγής
τροφίμων και «σνάκς», οι οποίες χρησιμοποιούν τα αιθέρια έλαια για να
προσθέσουν τη γεύση της ρίγανης στα προϊόντα τους (πατατάκια, σάλτσες
κ.α.).
Ένας επίσης πάρα πολύ σημαντικός σκοπός για τον οποίο καλλιεργείται η
ρίγανη είναι για το αιθέριο έλαιο που χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία
φαρμάκων και αρωμάτων, κάνοντας χρήση των εξαιρετικών ιδιοτήτων του που
προαναφέρθηκαν.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:
Οι αντιβακτηριδιακές ιδιότητες του φυτού τεκμηριώθηκαν μετά από σχετικά πειράματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Οι αντιμικροβιακές ιδιότητες του φυτού αποδείχθηκαν από το Πανεπιστήμιο Scottish Agricultural College, Auchincruive, UK
Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του φυτού καταδείχθηκαν
μετά από πειράματα της U. S. Department of Agriculture, Maryland και του
Πανεπιστημίου του Illinois.
Σε
συχρονισμένες μελέτες των Πανεπιστημίων : University of Athens,
University of Pisa, ταυτοποιήθηκαν φασματοσκοπικά 19 ενώσεις στο φυτό:
Απιγενίνη: ένα φλαβονοειδές συστατικό με έντονη αντικαρκινική δράση ,που
διαπιστώθηκε ότι έχει την ιδιότητα να «επανεκπαιδεύει» τα καρκινικά
κύτταρα τα οποία συμπεριφέρονται ως φυσιολογικά, ακολουθώντας τη
διαδικασία της κυτταρικής απόπτωσης – δηλαδή του προγραμματισμένου
κυτταρικού θανάτου.
ΛουτεολίνηLuteolin, ένα φυσικό φλαβονοειδές, αναστέλλει τις φλεγμονές και έχει ευεργετικές επιδράσεις στους ασθενείς λόγω της αντιφλεγμονώδους και νευροπροστατευτικής
δράσης της. Επιπρόσθετα έχει έντονα αντικαρκινικές ιδιότητες σύμφωνα με
σχετικές έρευνες του Πανεπιστημίου Lovelace Respiratory Research
Institute,USA
Διοσμίνη (diosmin) είναι μία φλεβοτροπική ουσία, μέλος της οικογένειας των φλαβονοειδών. Η διοσμίνη παρατείνει την αγγειοσυσπαστική δράση της νορεπινεφρίνης στο φλεβικό τοίχωμα, με αποτέλεσμα την αύξηση του φλεβικού τόνο και
κατά συνέπεια την μείωση της φλεβικής χωρητικότητας, διατασιμότητας και
στάσης. Η διοσμίνη βελτιώνει την λεμφική παροχέτευση με την αύξηση της
συχνότητας και της έντασης των συσπάσεων του λεμφικού συστήματος,
αυξάνοντας το συνολικό αριθμό των λειτουργικών τριχοειδώντου λεμφικού
συστήματος. Τέλος, η διοσμίνη μειώνει την έκφραση των μορίων
προσκόλλησης στο ενδοθήλιο, και αναστέλλει την
προσκόλληση, την μετανάστευση και την ενεργοποίηση των λευκοκυττάρων σε
τριχοειδικό επίπεδο. Αυτό οδηγεί σε μια μείωση στην απελευθέρωση των
μεσολαβητών της φλεγμονής, κυρίως των ελεύθερων ριζών οξυγόνου και των
προσταγλανδίνων
Κουερσετίνη (Quercetin) είναι ένα φλαβονοειδές και η
ονομασία του προέρχεται από την Quercetum (δάσος βελανιδιάς) και είναι
ένας φυσικός αναστολέας πολικής μεταφοράς αυξίνης. Μία λεπτομερής
μελέτη, όπου χρησιμοποιήθηκαν καρκινικά ηπατικά κύτταρα , έδειξε ότι η
κουερσετίνη στην ουσία επιβράδυνε σημαντικά τη δραστικότητα του NF-kB,
αναστέλλοντας έτσι την χρησιμοποίησή του από τα καρκινικά κύτταρα.
Επιπλέον, η κουερσετίνη άμεσα ενεργοποίησε μία σειρά γονιδιακών σημάτων
που επάγουν τον κυτταρικό θάνατο σε καρκινικά κύτταρα. Σύμφωνα με το
ιατρικό κέντρο του Πανεπιστημίου Maryland στην Βαλτιμόρη η ουσία
κουερσετίνη χρεισιμοποιείται στην θεραπεία αλλεργιών, υπέρτασης, άσθματος, κυστίτιδας, προστατίτιδας, καρκίνου, υψηλής χοληστερίνης και ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
Στην λαϊκή Ιατρική η ρίγανη χρησιμοποιείται:
με τη μορφή εγχυμάτων για την υπέρταση και την αρτηριοσκλήρυνση, για
την ατονία των εντέρων, για την όρεξη και την πέψη, σαν ηρεμιστικό για
το νευρικό σύστημα, για τις γυναικολογικές ασθένειες π.χ σαν εμμηναγωγό
στα επώδυνα έμμηνα ή στην εμμηνόπαυση,για την οξεία και χρόνια
βρογχίτιδα, σαν αποχρεμπτικό για το βήχα, για την βελτίωση του
ανοσοποιητικού συστήματος, για την πνευμονία,για την δύσπνοια και τη
φυματίωση των πνευμόνων,
για την γρίπη, για το κρυολόγημα, για το βήχα, για τον πονόλαιμο-λόγω
των θεραπευτικών και επουλωτικών ιδιοτήτων της χρησιμοποιούμε τη ρίγανη
με τη μορφή γαργάρας για τις φλεγμονές και τα έλκη της κοιλότητας του
στόματος και των αμυγδαλών, για την ιγμορίτιδα, για την ακμή, για το
έκζεμα, για τις αλλεργίες, για το άσθμα, για τον έρπη, για την ψωρίαση,
για την αρθρίτιδα, για τις αυτοάνοσες διαταραχές, για την κακή αναπνοή
για τις λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης, για τις λοιμώξεις από Candida, για την κολίτιδα, για την νόσο του Crohn,
για τον δάγκειο πυρετό, για την ωταλγία, για την κόπωση, για την τροφική δηλητηρίαση, για την γαστρίτιδα
για την ευεργετική (σπασμολυτική, αντιδιαρροϊκή) δράση της στις
ασθένειες των εντέρων και σε περιπτώσεις που συνοδεύονται με
δυσκοιλιότητα και τυμπανισμό, για τους σπαστικούς πόνους στο στομάχι και
έντερα, στις ασθένειες των εντέρων και των χοληφόρων οδών, για την
δυσπεψία, για την σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου,
για την λοίμωξη των νεφρών, για την διαταραχές του προστάτη, για την
λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Ακόμη στην λαϊκή ιατρική
χρησιμοποιούμε τη ρίγανη εξωτερικά με μορφή εμπλάστρων ή με πλυσίματα ή
με την μορφή λαδιού για: ακμή, κοψίματα, μώλωπες, φλεβίτιδα, αρθρίτιδα,
εγκαύματα, πόνος στους μυς και στους τένοντες, πόνος στην πλάτη,
κεφαλαλγίες, πονόδοντος, προβλήματα των ούλων, έκζεμα, ψωρίαση,
μυρμηγκιές,
τσιμπήματα εντόμων, έρπης, πιτυρίδα, σμηγματόρροια, πληγές του δέρματος.
Αναρτήθηκε στις Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, Αποστήματα, Αρωματικά, Αρθριτικά, Ασθμα, ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΑ, Αγγειοδιασταλτικά, Αθρίτιδα, Αιμορροϊδες, Αλεργική ρινίτιδα, Αλλεργίες, Αντισπασμωδικά, Αντιφλεγμονώδη, Αντιαλλεργικά, Αντιβακτηριακά, Αντικαρκινικά, Αντιμυκητιακά, Αντιμικροβιακά, Αντιοξειδωτικά, Β ΕΔΩΔΙΜΑ, Γ ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ, Δικοτυλήδονα, Επούλωση πληγών, Εμμηναγωγά, ΚΟΚΚΙΝΩΠΟ, Καρδιά, Καρδιοκινητικά, Καρκινική θεραπεία, ΛΕΥΚΟ, Μελισσοκομικό, Προστάτης, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ:, Υπέρταση, Lamiaceae | Με ετικέτα Greek Oregano, Άγρια ρίγανη, Origanum vulgare ssp. hirtum | Leave a Comment »
Το Teucrium polium L. subsp. capitatum (L.) Arcangeli, ανήκει στην οικογένεια
Lamiaceae και το γένος Teucrium. Είναι ένας αειθαλής, πολυετής,
φρυγανώδης θάμνος με ύψος 20-45 cm.. Τα φύλλα του είναι
λογχοειδή–σφηνοειδή, πριονωτά, πολύ χνουδωτά με συστρεφόμενα χείλη. Τα
άνθη του είναι μικρά και λευκά και φύονται σε πυκνά, σχεδόν σφαιρικά
κεφάλια επάκρια .
Αυτοφύεται σε άγονα, πετρώδη μέρη και λόφους της ευρύτερης περιοχής της
Αρχαίας Θουρίας – Μυκηναϊκής Άνθειας , αλλά εμφανίζεται μέχρι και σε
υψόμετρο 2100 m.
Το
φυτό ευδοκιμεί σε ασβεστολιθικά και σερπεντινικά εδάφη . Όλα τα εναέρια
μέρη του φυτού καλύπτονται από αδενώδη και μη αδενώδη τριχώματα . Το
φύλλωμα απελευθερώνει ένα ευχάριστο άρωμα.
Το φυτό ανήκει στον τομέα Polium. Ο τομέας Polium χαρακτηρίζεται από
πυκνή επάκρια (capitate), βοτρυώδη ταξιανθία, ελικοειδώς τοποθετημένα
άνθη, υποακτινόμορφο (subactinomorphic) κάλυκα και συστρεφόμενα στα άκρα
φύλλα.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ:
Το Teucrium polium έχει χρησιμοποιηθεί για πάνω από 2000 χρόνια στην παραδοσιακή ιατρική ως χολαγωγικό, τονωτικό, διουρητικό και για διάφορους τύπους παθολογικών καταστάσεων, όπως γαστρεντερικές διαταραχές και φλεγμονές
(Abdollahi et al 2003). Το Teucrium polium, παίρνει το όνομά του από το
χρώμα του. Πολιός σημαίνει λευκός-υπόλευκος, αυτός που έχει ψαρόλευκα
μαλλιά (Μπαμπινιώτης 2005). Ο Διοσκουρίδης κατά την περιγραφή του φυτού
αναφέρεται σε ένα λευκό φυτό το οποίο φέρει λευκά τριχίδια ‘ΕΧΟΝΤΑΣ ΤΙ
ΩΣ ΠΟΛΙΑΣ ΤΡΙΧΑΣ’ (Διοσκουρίδης 77μ.Χ.). Κατά μία άλλη εκδοχή παίρνει το
όνομά του από τα λευκά του άνθη που φύονται επάκρια και παρομοιάζονται
με τα
λευκά μαλλιά.
Το λατινικό όνομα του γένους Teucrium προέρχεται από τον Τεύκρο,
βασιλιά της Τροίας, ο οποίος λέγεται ότι ήταν ο πρώτος που το
χρησιμοποίησε σαν θεραπευτικό . Συναντάται με πολλές κοινές ονομασίες
όπωςˑ Τεύκριον το πολιόν, Πολιό, Ασπρόχορτο Στομαχοβότανο, Λαγοκοιμιθιά,
Πολιόν του βουνού, Αγαποβότανο, Παναγιόχορτο, Σπληνοβότανο, Αντωναΐδα,
της Κυράς το χόρτο, Λιβανόχορτο.
Στο φυτολογικό λεξικό του Θεόφραστου , γίνεται μία λεπτομερής περιγραφή του
φυτού και αναφέρεται ότι στην λαϊκή θεραπευτική χρησιμοποιείται για παθήσεις της
αναπνευστικής οδού και για δερματικά
προβλήματα. Μια ωραία περιγραφή του πολύχρηστου παναγιόχορτου, μας
άφησε και ο Πλίνιος . Κατά τον Μουσαίο και τον Ησίοδο, συνιστάται να
αλείφεται με «πόλιον» όποιος επιδιώκει δόξα και αξία και το φυτό να
καλλιεργείται και να βρίσκεται πάντα διαθέσιμο για τα δαγκώματα των
φιδιών. Οι γιατροί το έδιναν με ξύδι στους σπληνοπαθείς και με κρασί σε
αυτούς που υπόφεραν από το συκώτι.
Το κοινό όνομα «παναγιόχορτο» οφείλεται στις θεραπευτικές και
προστατευτικές ιδιότητες του φυτού. Στη σύγχρονη λαϊκή ιατρική το έκχυμα
του φυτού
συνιστάται για το έλκος του στομάχου και γι αυτό υπάρχει και το όνομα «στομαχοβότανο».
Οι
αρχαίοι Έλληνες εκτιμούσαν πολύ τις ευεργετικές θεραπευτικές ιδιότητες
του μικρού αυτού αρωματικού βοτάνου και πίστευαν ότι γιατρεύει τα πάντα,
ήταν κάτι σαν πανάκεια. Ο Διοσκουρίδης (77μ.Χ.) το συνιστούσε σαν
φάρμακο για στομαχόπονους, πυρετούς και κρυολογήματα. Μέσα σε κρασί
εθεωρείτο φάρμακο για τον ίκτερο και αποτελεσματικό διουρητικό. Ο
Ησίοδος, συμβούλευε να καλλιεργείται το τεύκριο και να είναι πάντα
πρόχειρο για δαγκωματιές από φίδια και διάφορα άλλα δηλητήρια.
Το κοινό Ελληνικό όνομα για το τεύκριο «Παναγιόχορτο» – χορτάρι της Παναγίας –
δείχνει πόσο πολύτιμο το θεωρούσαν. Στην Ελλάδα σήμερα χρησιμοποιείται για το ζάχαρο,το βήχα, το κρυολογήμα, ως επουλωτικό του έλκους και κατά της χοληστερίνης. Θεωρείται επίσης άριστο τονωτικό .
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ:
Οι αντικαρκινικές ιδιότητες του φυτού μελετήθηκαν με θετικά αποτελέσματα από το Walker Cancer Research Institute, Florida, USA
Η ικανότητα του φυτού να μειώνει τον πόνο στους διαβητικούς μελετήθηκε από το Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
Η αντιφλεγμονώδεις και αντιβακτηριακές δράσεις του φυτού τεκμηριώθηκαν από το Πανεπιστήμιο University of Naples, Napoli, Ιταλία
Οι αντισπασμωδικές δράσεις του φυτού τεκμηριώθηκαν από το Πανεπιστήμιο Shiraz University of Medical Sciences, Iran
Σε σχετικές μελέτες του Πανεπιστημίου University of Tehran, Iran το εκχύλισμα του φυτού μπορει να μειώσει τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μέσω της ενίσχυσης της έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας.
Σε άλλες μελέτες του ίδιου Πανεπιστημίου από το φυτό απομονώθηκαν τερπενοειδή και φλαβονοειδή που διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα φαρμακολογικών αποτελεσμάτων ως αντιοξειδωτικό, αντικαρκινικό, αντιφλεγμονώδες, υπογλυκαιμικό, ηπατοπροστατευτικό, υπολιπιδαιμικό, αντιβακτηριακό και αντιμυκητιακό.
Αναρτήθηκε στις Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, Αντισπασμωδικά, Αντιφλεγμονώδη, Αντιβακτηριακά, Αντικαρκινικά, Αντιμυκητιακά, Αντιμικροβιακά, Αντιοξειδωτικά, Δερματίτιδα, Δερματικές παθήσεις, Δηλητηριάσεις, Διαβήτης, Διουρητικά, Επούλωση πληγών, Ελκη, Ελκη στομάχου, ΛΕΥΚΟ, Στυπτικά, Σάκχαρο, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ:, Τονωτικά, Χολαγωγά, Lamiaceae | Με ετικέτα της Κυράς το χόρτο, Ασπρόχορτο Στομαχοβότανο, Αγαποβότανο, Αντωναΐδα, Λαγοκοιμιθιά, Λιβανόχορτο, Παναγιόχορτο, Πολιό, Πολιόν του βουνού, Σπληνοβότανο, Τeucrium polium, Τεύκριο το πόλιο, Τεύκριον το πολιόν | 1 Comment »
Το
φυτό Ballota acetabulosa L., γνωστό ως βαλλωτή, είναι πολυετής πόα με
ξυλώδη βάση, ύψους έως 60 cm.της ευρύτερης περιοχής της Αρχαίας Θουρίας –
Μυκηναϊκής Άνθειας, και χαρακτηρίζεται ως αρωματικό φυτό. Τα φύλλα του
είναι καρδιόσχημα, χνουδωτά, αντίθετα, απαλά, με χρώμα ανοιχτό πράσινο,
όμοια με εκείνα των άλλων ειδών που ανήκουν στην ίδια οικογένεια.
Τα άνθη του είναι κοκκινωπά με διάρκεια άνθισης από τον Ιούνιο έως
τον Ιούλιο. Οι καρποί του είναι μαύροι, μικροσκοπικοί, κρυμμένοι στη
βάση ενός κάλυκα που μοιάζει με χωνί. Ανήκει στην οικογένεια των
Lamiaceae (ή κατ’ άλλους Labiatae) και άλλες ονομασίες του είναι:
Φουφουλιά (Τήνος), Φάσσα (Αίγινα), Νεροβαμβακιά (Πελοπόννησος),
Μαυρομάργο (Αττική), Μαυρομάρκος (Κύθνος), Αποπουλιά, Λυχναράκι,
Οικονομία, Καντηλαναύτρα. Το φυτό παρουσιάζει αντισπασμωδικές ιδιότητες
και χορηγείται, κυρίως, στις περιπτώσεις κοκκύτη των παιδιών και κατά
των ψυχονευρώσεων. Φυτρώνει, κυρίως, σε σκιερά μέρη και μέσα σε βραχώδη
εδάφη.
Τα φύλλα του φυτού καλύπτονται από ένα πλούσιο τρίχωμα που καλύπτει
και τις δύο πλευρές των φύλλων και αποτελείται από πολυάριθμες αδενώδεις
και μη αδενώδεις τρίχες. Ένας μεγάλος αριθμός μακριών πολυκύτταρων
δενδρωδών μη αδενωδών τριχών συνιστούν ένα παχύ χνούδι που καλύπτει τα
φύλλα, δημιουργεί ενιαίο φράγμα προστασίας και αποτελεί την εξωτερική
στρώση, ενώ εκείνο που βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια της επιδερμίδας
και αποτελεί την εσωτερική στρώση σχηματίζεται από αδενώδη τριχίδια. Τα
μη αδενώδη τριχώματα του φυτού ποικίλουν ως προς τη μορφολογία και την
ανατομία τους και κατηγοριοποιούνται με βάση τα μορφολογικά
χαρακτηριστικά τους σε πέντε τύπους. Τα αδενώδη τα οποία απαντώνται στα
φύλλα του φυτού ανήκουν σε δύο κατηγορίες: τα ασπιδοειδή και τα
κεφαλοειδή αδενώδη τριχώματα, που είναι κατανεμημένα στα φύλλα και τους
βλαστούς. Οι ασπιδοειδείς αδένες συναντώνται στα φύλλα όλων των εποχών,
όπου ανάλογα την εποχή και την επιφάνεια του φύλλου που βρίσκονται
αλλάζει και η συχνότητα που συναντώνται. Οι κεφαλοειδείς αδένες οι
οποίοι εντοπίστηκαν στα φύλλα του φυτού κατατάσσονται σε τρεις
κατηγορίες κατά Werker (1985 a,b). Μοιάζουν όμως πολύ με τους τύπους των
κεφαλοειδών τριχωμάτων, όπως περιγράφονται από τον Μποζαμπαλίδη (2008).
Παρατηρούνται ακόμα και κάποιοι αδένες που δεν έχουν αναφερθεί σε αυτό ή
σε άλλα συγγενικά φυτά. Η ανατομία των φύλλων του φυτού Β. αcetabulosa
παρουσιάζει αρκετές εποχικές διαφορές. Αυτές οι διαφορές πιθανά
αποτελούν ένα μέρος της αμυντικής αντίδρασης του φύλλου έναντι στο ξηρό,
ζεστό και με υψηλή ακτινοβολία περιβάλλον της Μεσογείου.
Έτσι, τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες ενισχύονται
χαρακτηριστικά που μπορούν να βοηθούν στον περιορισμό των απωλειών
νερού. Τέτοια είναι η αύξηση του πάχους του ελάσματος των φύλλων, η
αύξηση του πάχους των κυτταρικών τοιχωμάτων της εφυμενίδας, η μείωση της
στρώσης του σπογγώδους παρεγχύματος. Οι εποχικές αυτές διαφορές
συνοδεύονται και από αλλαγές της ανατομίας των κρυπτών ως προς το βάθος
τους και τον αριθμό των τριχών στο εσωτερικό και το εξωτερικό τους.
Επίσης, κατά τους ζεστούς μήνες παρατηρήθηκαν διαφορές όσον αφορά στο
μέγεθος και το βάθος των κρυπτών καθώς και στο μέγεθος και το μήκος των
μη αδενωδών και αδενωδών τριχωμάτων, εμποδίζοντας με αυτόν τον τρόπο την
απώλεια νερού. Η αρχιτεκτονική του φύλλου με την ύπαρξη των κρυπτών
συμβάλλει στη στήριξη του φύλλου υποκαθιστώντας την ανάγκη για την
ανάπτυξη σκληρεγχυματικού ιστού. Τα κύτταρα του μεσόφυλλου φαίνεται να
συσσωρεύουν ελαιοσταγονίδια των οποίων ο αριθμός αυξάνεται κατά τους
θερινούς μήνες. Τα αποτελέσματα των ιστοχημικών μεθόδων έδειξαν ότι τα
τερπένια και οι τανίνες παράγονται κυρίως στις αδενώδεις τρίχες, ενώ οι
φλαβόνες και φλαβανόλες στα αδενώδη και μη αδενώδη τριχώματα. Η παραγωγή
των ενώσεων αυτών φαίνεται ότι συμβάλλει στην άμυνα του φύλλου έναντι
των καταπονήσεων που προκύπτουν λόγω του μεσογειακού οικοσυστήματος και
εξηγεί και την ευρεία χρήση του φυτού για φαρμακευτικούς σκοπούς.
Ιστορικά Στοιχεία:
Είναι βότανο γνωστό από την αρχαιότητα και ο Διοσκουρίδης το
αποκαλούσε «Γνωτέρα». Τόσο αυτός όσο και άλλοι γιατροί συνιστούσαν τα
φύλλα του φυτού κοπανισμένα με αλάτι με μορφή καταπλάσματος ως αντίδοτο
σε δαγκώματα σκύλων. Τη χρησιμοποιούσαν ακόμα για την αντιμετώπιση των
κονδυλωμάτων και των ελκών κάθε είδους και μορφής. Μετά τα μέσα της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, χρησιμοποιούσαν το βότανο στην εμπειρική
ιατρική.
Επίσης, θεωρείται άριστο ανθελμινθικό φάρμακο και ιδίως κατά των
ασκαρίδων και των οξυούρων κατά των οποίων μάλιστα χρησιμοποιήθηκε και ο
πυκνός χυμός του φυτού σε υπόθετα.
Στον μεσαίωνα το θεωρούσαν ακόμα ως ένα από τα καλύτερα φάρμακα για την
επούλωση των πληγών. Ο Λεκλέρκ, ένας φυτοθεραπευτής, χρησιμοποίησε με
επιτυχία το φυτό κατά των νευρώσεων, των νευρασθενειών και των ψυχώσεων
(απαθικών καταστάσεων κ.α.) καθώς επίσης το χρησιμοποιούσαν και κατά της
εμμηνοπαύσεως και κατά του κοκίτη. Η οσμή του φυτού είναι εξαιρετικά
δυσάρεστη. Αυτός ήταν ο λόγος που ο μεγάλος βοτανολόγος Μπαουχίν το
αποκαλούσε «foetidum» δηλαδή, δύσοσμο.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ:
Το φυτό παρουσιάζει αντισπασμωδικές ιδιότητες και χορηγείται κυρίως στις περιπτώσεις κοκίτη των παιδιών και κατά των ψυχονευρώσεων.Τα
κυριότερα συστατικά του είναι φλαβονικά γλυκοσίδια, χλωρογενικό οξύ,
ίχνη αιθέριου ελαίου και διτερπενλακτόνες και δρα ως αντιλυσσικό αντιβακτηριακό, τονωτικό, στυπτικό, διουρητικό, εμμηναγωγό, αποχρεμπτικό, αντιοξειδωτικό και αντισπασμωδικό. Χρησιμοποιείται στην κατάθλιψη,
την ανησυχία και την υστερία ενώ είναι κατάλληλο ίαμα για την ναυτία
και τον εμετό, όταν το αίτιο εντοπίζεται στο νευρικό σύστημα και όχι στο
στομάχι. Ανακουφίζει ακόμα και τους εμετούς της εγκυμοσύνης.
Στην ομοιοπαθητική χρησιμοποιείται για βήχα, αϋπνία και διαταραχές του νευρικού συστήματος. Μειώνει και τα επίπεδα της χοληστερίνης
και καθαρίζει το αίμα ενώ ταυτόχρονα ανακουφίζει τον κνησμό από
τσιμπήματα κουνουπιών. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται
συνήθως τα φύλλα και οι ανθισμένες κορυφές του φυτού και για τις
αντισπασμωδικές ιδιότητες χορηγείται κυρίως στις περιπτώσεις κοκίτη των
παιδιών και κατά των ψυχονευρώσεων.
Η αντιμικροβιακή δράση του φυτου τεκμηριώθηκε από το Πανεπιστήμιο :Çanakkale, Çanakkale, Turkey
Οι αντιμικροβιακές, αντιοξειδωτικές, αντι-ιικές, και κυτταροτοξικές ιδιότητες του φυτού μελετήθηκαν και τεκμηριώθηκαν από τα Πανεπιστήμια:
Université du Droit et de la Santé Lille της Γαλλίας και Catholic University of Louvain, Wallonia, του Βελγίου.
Η μεγάλη περιεκτικότητα του φυτού σε φλαβονοειδή τεκμηριώθηκε από το Πανεπιστήμιο Near East University της Κύπρου . Τα φλαβονοειδή έχουν σπασμολυτικές, αντιαλλεργικές, διουρητικές και ανθελμινθικές δράσεις
. Η συμβολή τους στην ανθρώπινη υγεία έχει αποδειχθεί σε πολλές
περιπτώσεις ευεργετική, καθώς ενεργοποιούν ένζυμα τα οποία μειώνουν την
πιθανότητα εμφάνισης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου, καρδιακών παθήσεων και εκφυλιστικών παθήσεων που σχετίζονται με τη γήρανση.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ:
Οι αποξηραμένοι κάλυκες του φυτού, όπου έχουν σχήμα που μοιάζει με
χωνάκι τοποθετούνται ανά δύο, αφού πρώτα αφαιρέσουμε το σπόρο από τον
ένα, και τους τοποθετούσαν ανεστραμμένους μέσα σε λάδι και τους άναβαν. Η
φλόγα κρατούσε αναμμένη όλη τη νύχτα και δεν δημιουργούσε κάπνα.
Αναρτήθηκε στις Fabaceae, Α ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ, ΑΓΓΕΙΟΣΠΕΡΜΑ, Αδυνάτισμα, Αιμορραγία, Αντι-ιικά, Αντισπασμωδικά, Αντιφλεγμονώδη, Αντιαλλεργικά, Αντιβακτηριακά, Αντιβηχικά, Αντικαρκινικά, Αντιλιθικά, Αντιμικροβιακά, Αντιοξειδωτικά, Ανθελμινθικά, Γ ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ, Δηλητηριάσεις, Δικοτυλήδονα, Επιληψία, Επούλωση πληγών, Ερπητας, Ελκη, Ελκη στομάχου, ΚΟΚΚΙΝΩΠΟ, Καρδιά, Καρκίνος μαστού, Κατάθλιψη, Καθαρισμός αίματος, Κοκίτης, Κολικός νεφρού, Κονδυλώματα, ΜΠΛΕ, Νευρολογικές παθήσεις, Νεφρά, Ομοιοπαθητική, Πυελίτιδα, Τριγλυκερίδια, ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ:, Ταινία, Τονωτικά, Υπολιπιδαιμική δράση, Υδρωπικία, Φαρυγγίτιδα, Χοληστερόλη HDL, Lamiaceae, Papaveraceae, Plantaginaceae | Leave a Comment »
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου