ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΘΟΥΡΙΑΣ

Hypericum perforatum ,Υπερικόν το διάτρητον, Βάλσαμο

 ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΘΟΥΡΙΑΣ

Hypericum perforatum, Βάλσαμο, Αρχαία Θουρία, Άνθεια, 15 Ιούλη 2015

Το βάλσαμο (Υπερικόν το διάτρητον) είναι φυτό της ευρύτερης περιοχής της Αρχαίας Θουρίας – Μυκηναϊκής Άνθειας και ανήκει στο γένος Υπερικόν. Ήταν γνωστό ως υπερικό στην αρχαία Ελλάδα, ενώ στη νεότερη Ελλάδα είναι γνωστό ως βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο, ενώ στην αγγλική βιβλιογραφία αναφέρεται ως St. John’s wort.
Τα άνθη του Βάλσαμου είναιερμαφρόδυτα, φωτεινά κίτρινα-πορτοκαλί και τα πέταλα συνήθως κίτρινα. Όταν γυρίσουν προς το φως, αποκαλύπτουν ημιδιαφανείς στιγμές, που δίνουν την εντύπωση πως είναι διάτρητες. Οι κουκίδες αυτές δεν είναι όμως τρύπες, αλλά έγχρωμα αιθέρια έλαια και ρητίνες. Αν τρίψει κανείς τις μαύρες αυτές κουκίδες που έχουν τα 5 πέταλα με τα δάχτυλά του, αυτά θα γίνουν κόκκινα.
Για πολλούς φυτοθεραπευτές, αυτές οι κουκίδες περιέχουν μερικά από τα πιο πολύτιμα και αποτελεσματικά φυτικά συστατικά.  Οι στήμονες του φυτού έχουν ιδιαίτερη μορφή, με στερεό κυλινδρικό στέλεχος, με δύο γραμμές που εξέχουν κατά μήκος. Αυτές οι γραμμές κάνουν τον στήμονα να μοιάζει επίπεδος, πράγμα εντελώς ασυνήθιστο στον κόσμο των φυτών.
Περιέχει υπερικίνη και ψευδο-υπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και αιθέρια έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό).

Hypericum perforatum, Βάλσαμο, Αρχαία Θουρία, Άνθεια κήπος Φλέσσα, 15 Ιούλη 2015

ΕΔΩΔΙΜΟΤΗΤΑ:
Τα μέρη του φυτού και οι καρποί χρησιμοποιούνται σαν υποκατάστατο τσαγιού. Τα λουλούδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παρασκευή υδρομελιού.

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ:
Το υπερικό ή βαλσαμόχορτο απασχόλησε τη θεραπευτική από την αρχαιότητα: ο Γαληνός και ο Διοσκουρίδης το αναφέρουν ως διουρητικό, επουλωτικό, εμμηναγωγό, αιμοστατικό.
Στην αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν ως επουλωτικό στις πληγές που γινόντουσαν από τα σπαθιά, εξ ου κι η ονομασία του σπαθόχορτο. Στις ΗΠΑ, μετά από ένα πρόγραμμα του ABC News τον Ιούνιο του 1997, το υπερικό έγινε το πιο δημοφιλές φυτό, το εναλλακτικό «πρόζακ» (Ladose), για την ήπια και μέτρια κατάθλιψη. Χρησιμοποιείται επίσης ως αντισπασμωδικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες. Ήδη, το 1994 στη Γερμανία, συνταγογραφήθηκαν συνταγές για 20 εκατομμύρια ασθενείς. Μόνο στη Μοντάνα των ΗΠΑ καλλιεργούνται σήμερα 500.000 στρέμματα φυτού.
Το υπερικό μπορεί να επηρεάσει το ήπαρ προκαλώντας ευαισθησία στο φως. Σε ορισμένα δέρματα μπορεί να προκαλέσει αντίδραση φωτοευαισθησίας και φωτοδερματίτιδα, που εκδηλώνεται με δερματικούς ερεθισμούς, περιλαμβανομένου του στόματος, της μύτης και των αυτιών. Δεν πρέπει μετά τη χρήση του να ακολουθεί έκθεση στο φως. Τα σκουρόχρωμα δέρματα δεν προσβάλλονται. Σε πειραματόζωα επηρεάζει τη θερμορύθμιση. Πάντως, τα περιστατικά φωτοευαισθησίας και παρενεργειών που έχουν καταγραφεί είναι σπάνια και αφορούν ορισμένες περιπτώσεις πολύ υψηλών ημερήσιων δόσεων.
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, το υπερικό μπορεί να επηρεάσει το μεταβολισμό ορισμένων ενζύμων, κατά συνέπεια χρειάζεται προσοχή όταν χορηγείται ταυτόχρονα με άλλα φάρμακα. Επίσης, επειδή το Ηypericum επηρεάζει νευροδιαβιβαστές, μπορεί να αλληλεπιδρά με διάφορα ψυχοτρόπα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων άλλων αντικαταθλιπτικών.
Τα λουλούδια και τα φύλλα είναι αναλγητικά, αντισηπτικά, αντισπασμωδικά, αρωματικά, στυπτικά, χολαγωγά, χωνευτικά, διουρητικά, αποχρεμπτικά, τονωτικά των νεύρων, διαλυτικά, ηρεμιστικά, τονωτικά, ανθελμινθικά και επουλωτικά.
Σε σχετικές έρευνες του Πανεπιστημίου Leuven του Βελγίου διαπιστώθηκε ότι η υπερικίνη που περιέχεται στο φυτό βοηθά σημαντικά στη θεραπεία του καρκίνου.
Η αντικαρκινική δράση του φυτού τεκμηριώθηκε μετά από σχετικές πολλών Πανεπιστημίων:
University Hospital Zurich, Switzerland
Department of Dermatology, University of Freiburg, Germany
Division of Biochemistry,Faculty of Medicine,Leuven, Belgium
Dipartimento di Biologia, University of Naples, Italy
Το φυτό παρουσιάζει θεραπευτική δράση στον καρκίνο του οισοφάγου σύμφωνα με τις έρευνες του Free University of Berlin, Berlin, Germany.
Η θεραπευτική ικανότητα του φυτού στην αντιμετώπιση των δερματικών λεμφοϋπερπλαστικών και φλεγμονωδών διαταραχών αποδείχθηκε από το University of Pennsylvania, Philadelphia 19104, USA.
Η έντονη δράση του φυτού ενάντια στους ιούς αποδείχθηκε από το Department of Pathology, University of British Columbia, Vancouver, Canada
Η θεραπευτική ικανότητα του φυτού στην αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C τεκμηριώθηκε από το Department of Medicine, Mount Sinai Medical Center, New York, USA
Οι αντιβακτηριακή δράση του φυτού αποδείχθηκε μετά από σχετικές έρευνες του Universitäts-Hautklinik, Freiburg, Germany
Οι αντικαταθλιπτική δράση του φυτού έχει τεκμηριωθεί από πολλές Πανεπιστημιακές έρευνες :
Department of Internal Medicine II, Technische Universität München, Germany
Centre for Complementary Medicine Research, Technische Universitaet Muenchen,Munich, Germany, 81667.
Projekt Münchener Modell, Ludwig-Maximilians-Universität, Munich, Germany.
Pharmacology Department, Dr. Willmar Schwabe GmbH & Co., Karlsruhe, Germany
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες του φυτού έχουν τεκμηριωθεί με πάνω από 300 Πανεπιστημιακές έρευνες. Οι πιό πολλές απ αυτες περιέχονται στο US National Center for Biotechnology Information NCBI στο αναλυτικό άρθρο για το βάλσαμο: Medical Attributes of St. John’s Wort (Hypericum perforatum)
ΒΑΛΣΑΜΕΛΑΙΟ:
H πιο σημαντική δραστική ουσία του βαλσαμόχορτου είναι η υπερικίνη, η οποία βρίσκεται σε ολόκληρο το φυτό, αλλά σε μεγαλύτερη συγκέντρωση στις ανθισμένες κορυφές του, (που όμως, όταν παραγίνουν, χάνουν τις ιδιότητές τους).
Υλικά
100 γρ. ώριμα άνθη βαλσαμόχορτου, φρεσκοκομμένα κατά προτίμηση
1000 γρ. ελαιόλαδο
Βιταμίνη Ε (προαιρετικά)
Εκτέλεση
Μαζεύουμε τα ώριμα άνθη μαζί με τα ψιλά κλωνάρια, (η άνθηση αρχίζει από τον Ιούνιο και διαρκεί μέχρι και τον Σεπτέμβριο), δηλαδή αυτά που έχουν κοκκινίσει, ή κοντεύουν να κοκκινίσουν.
Ξεπλένουμε το βαλσαμόχορτο σε τρεχούμενο νερό, κρατώντας το με τα λουλούδια προς τα κάτω και το σκουπίζουμε καλά, πιέζοντάς το μέσα σε μια πετσέτα.Αφού στεγνώσει καλά, βάζουμε τα άνθη μαζί με τα λεπτά κλωνάρια σε γυάλινο βάζο και τα καλύπτουμε με το ελαιόλαδο.
Το αφήνουμε 40 με 50 μέρες σε δυνατό ήλιο, (όσο περισσότερο, τόσο πιο δυνατό) κουνώντας το μια – δυο φορές την εβδομάδα.Όταν θα είναι έτοιμο, μετά από ενάμιση μήνα περίπου, θα έχει πάρει ένα βαθύ κόκκινο χρώμα.
Τότε θα το σουρώσουμε και θα το στύψουμε πολύ καλά, χρησιμοποιώντας ένα τουλπάνι (λεπτό ύφασμα), έτσι ώστε να κρατήσουμε μόνο το λάδι.
Θα το βάλουμε σε αποστειρωμένο βάζο, θα προσθέσουμε και 2 κάψουλες βιταμίνη Ε, αν θέλουμε και θα το φυλάξουμε σε δροσερό, σκοτεινό μέρος για 1 χρόνο.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ:
Κίτρινες, χρυσές και καφέ χρωστικές λαμβάνονται από τα άνθη και τα φύλλα. Ένα κόκκινο χρώμα λαμβάνεται από τα άνθη μετά την οξίνιση τους. Μια κόκκινη βαφή λαμβάνεται από ολόκληρο το φυτό, όταν εγχύεται σε λάδι ή αλκοόλη. Ένα κίτρινο λαμβάνεται όταν εγχέεται σε νερό. Το φυτό λέγεται ότι περιέχει καλές ποσότητες τανίνης, αν και ακριβή στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα.
Faculty of Medicine, KULeuven, Leuven, Belgium
Τα φαγητά της γιαγιάς
Γαληνός,Περί Κράσεως και Δυνάμεως των Απλών Φαρμάκων
Διοσκορίδης, Περί ύλης ιατρικής
ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Plant For A Future